Voor Water Natuurlijk staat het voorkomen van overstromingen bovenaan de prioriteitenlijst. Veilige dijken zijn dan van het grootste belang en het beheer van de dijken moet daar in de eerste plaats op gericht zijn. In de Hollandse Delta wordt veelal gebruik gemaakt van begrazing met schapen. Dat kan prima, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Daar is nog veel ruimte voor verbeteringen.
Ook deze winter weer lopen overal schapen op de waterkerende dijken. Dat was vroeger ondenkbaar. Zeker in grote delen van onze Delta. Vanwege de veiligheid was er een zogenoemde gesloten tijd. Van oktober tot en met maart mocht er niet aan de dijken gewerkt worden en er mochten ook geen schapen lopen. Een erosie bestendige grasmat is cruciaal om zo nodig de golfslag te weerstaan en het water te keren. In de winter herstelt een beschadigde grasmat niet snel genoeg, omdat er nauwelijks groei is. Het is ook het stormseizoen en dan bestaat de grootste kans dat de dijken moeten doen waar ze voor gemaakt zijn. Namelijk ons gebied beschermen tegen overstromingen.
Beheer met schapen
De meeste dijken in de Hollandse Delta zijn verpacht en worden beheerd met schapen. Dat heeft voordelen, zoals bijvoorbeeld lage kosten. Er zijn ook nadelen en dat betreft onder andere de veiligheid. Ze beschadigen de grasmat. Schapen hebben de neiging om vaste routes te lopen. Zo ontstaan er op de kruin van een dijk en in het talud onbegroeide paden. Deze kale stukken zijn potentieel de plekken waar golfslag kan inwerken op een dijk. En dat is niet wenselijk. De winter is dan de meest kwetsbare periode.
Op de vraag, waarom het waterschap Hollandse Delta het verbod voor begrazing in de winter heeft afgeschaft, antwoordt verantwoordelijk heemraad Cicilia Rijsdijk:
“Het klopt dat u schapen in ons werkgebied heeft zien lopen en grazen dat mag ook zolang de omstandigheden goed blijven op de dijken. Dit is altijd zo geweest bij het waterschap Hollandse Delta heb ik begrepen. Mogelijk is het bij rechtsvoorgangers anders geweest en is beleid gelijk getrokken.”
Het waterschap Hollandse Delta is ontstaan uit een fusie van meerdere waterschappen die vroeger verantwoordelijk waren voor de veiligheid op de eilanden in ons gebied. Het beleid verschilde en streven naar eenheid is logisch en verstandig. Dat zou dan wel in de richting van meer veiligheid moeten zijn. Ook landelijk zien we die teneur. De kennis en ervaring van dijkbeheerders in ons land en de resultaten van wetenschappelijk onderzoek zijn gebundeld in een nationale handreiking voor grasbekleding op dijken. Hierin staan de richtlijnen voor een optimaal beheer, als ondersteuning van de waterschappen.
Deze landelijke richtlijnen gaan in op de nadelen van schapen op de dijken en ze ontraden beweiding in de winter. In de periode van 1 oktober tot 1 april horen er geen schapen op de dijk is de richtlijn. Ons waterschap wijkt daarvan af. Water Natuurlijk dringt al jaren aan op een dijkbeheer gericht op de combinatie veiligheid en biodiversiteit. Dat past in het beleid van het waterschap Hollandse Delta, maar de uitvoering laat op zich wachten. Meer prioriteit is nodig.