Is het inzetten van leesconsulenten de oplossing om kinderen meer te laten lezen? ‘Ze kunnen hier in ieder geval een grote rol bij spelen,’ stelt projectleider Xenia de Graaf van Bibliotheek Hoeksche Waard. ‘Ieder kind behoort dezelfde kans te krijgen om zich op het gebied van lezen en digitale vaardigheden te ontwikkelen. Onze leesconsulenten stimuleren op scholen niet alleen het lezen door leuke leesboeken te adviseren, maar ook door informatie en lessen te geven over mediawijsheid.’ Komend schooljaar gaat de Bibliotheek Hoeksche Waard met maar liefst 6 leesconsulenten de strijd aan tegen de ontlezing bij jongeren. Niet alleen op 21 basisscholen worden ze ingezet maar ook op 2 middelbare scholen en 4 kinderdagverblijven in onze gemeente.
‘Hoe zoek je informatie op, welke bronnen zijn betrouwbaar, wat is fakenieuws, al dit soort zaken komen ook aan de orde. Onze consulenten verlagen met hun inzet de werkdruk van de docent, die zich hierdoor meer met andere schoolzaken bezig kan houden,’ legt De Graaf uit.
Felicia de Vos is leesconsulent op 5 basisscholen. Ze vertelt dat de school bepaalt hoe ze ingezet wordt: ‘De ene school wil dat we vooral in de klas lezen bevorderen door te vertellen over boeken en projecten rond lezen op te zetten. Een andere school wil liever dat we aan het docententeam workshops en trainingen geven. Maar we richten ons desgewenst ook op de ouders door avonden te organiseren over het belang van (voor)lezen ook als een kind al zelf kan lezen en over hoe je thuis lezen kunt stimuleren.’
Op de middelbare scholen is leesconsulent Renaldo Vroon een bekend gezicht. ‘Ook op het voortgezet onderwijs bepaalt de school onze inzet. Zo bedenk ik creatieve schrijfopdrachten en geef ik lessen over poezie. De leeftijdsgroep is wel anders. Op het primair onderwijs is een kind nog gemakkelijker mee te nemen in je verhaal. Op het voortgezet onderwijs zijn leerlingen in het begin soms ongeinteresseerd omdat ze lezen saai vinden. Je kan ze gelukkig wel inspireren door in te spelen op wat ze wel leuk vinden. Als je ze dan laat kennis maken met dichtvormen in bijvoorbeeld raps en songteksten dan zie je de interesse opeens komen.’
Een leesconsulent begint op een school met het op orde brengen van de schoolbibliotheek. Hij adviseert hoeveel en welke boeken minimaal nodig zijn voor de verschillende lesgroepen. ‘Zonder aansprekende boeken gaat een leerling zeker niet lezen,’ zegt De Vos, ‘maar ook een prettige leesomgeving op school is van belang. Fijne plekjes om te lezen en boeken uit te zoeken, stimuleren zeker om een boek te pakken. De boeken moeten goed zichtbaar zijn; zo presenteren we veel boeken frontaal zodat de leerlingen de kaft kunnen zien.’
Kinderen gaan boeken pas leuk vinden als ze een boek hebben gelezen dat ze heeft geraakt. Niet ieder kind vindt hetzelfde boek goed; een leesconsulent helpt daarom ook bij het kiezen van een boek. ‘Wil een kind liever een spannend, een grappig, een fantasievol of liever een informatief boek?’ legt De Vos uit. ‘Het gaat om het lezen, dus laat een kind vooral zelf een boek of stripverhaal kiezen. Als een kind een boek niet leuk vindt, ga dan het gesprek aan waarom hij dit vindt. Dwing nooit om een boek toch uit te lezen, want dat motiveert zeker niet om een nieuw boek te pakken,’ geeft De Vos als laatste tip mee.