Hoekschewaards Landschap, HW zoemt en Water Natuurlijk kijken terug op een geslaagd symposium over bomen. Met ruim 75 mensen in de zaal van het Nationaal Landschap Centrum, klinkende presentaties en een mooie discussie, zijn er stappen gezet. De problemen met het klimaat en het verlies aan biodiversiteit en de rol van bomen bij de aanpak zijn duidelijk. Dat geldt ook voor wat de drie initiatiefnemers voor het symposium te doen staat, op weg naar meer bomen.
Meer bomen nodig
De biodiversiteit holt achteruit. In ons land is nog zo’n 15 % van de oorspronkelijke variatie aan leven over. We zijn daarmee wereldkampioen biodiversiteitsverlies. Zo zijn we de afgelopen 30 jaar zo’n 80 % van het insectenleven kwijtgeraakt. Bij de pakken neerzitten is geen optie en bomen en struiken kunnen helpen bij herstel van biodiversiteit. De waarde van bomen voor biodiversiteit verschilt sterk per soort. De wilg is de absolute top, die kan voor zo’n 450 verschillende insectensoorten als voedselbron dienen. Een acacia met 2 soorten is dan het andere uiterste. Er is dus wat te kiezen.
Ook voor de aanpak van het klimaatprobleem zijn meer bomen nodig. Ze nemen CO2 op en slaan de koolstof langdurig op in wortels, stam en takken. Ze zuiveren de lucht en zorgen voor verkoeling in de steden voor mensen en bijvoorbeeld in een weiland voor het vee. Toegenomen sterfte door hitte onder mensen onderstreept het belang van meer bomen.
Waar dan?
De deelnemers aan het symposium zijn van mening dat extra aanplant van bomen prioriteit moet krijgen. Andere belangen moeten dan maar wijken. Vallend blad, een tak of een noot op een auto en soms ongewenste schaduwwerking horen daar gewoon bij. Het open agrarisch landschap kan op veel plekken best wat minder open door bomen en struiken. Bij de veiligheid van een waterkerende dijk trekken de deelnemers een grens. De waterveiligheid mag niet in het geding komen, maar de ruimte voor eventuele toekomstige dijkversterkingen kan prima voor bomen struiken worden benut.
Ook in de landbouw kan wat gedaan worden. In de presentatie over voedselbossen en de discussie hierover kwam het belang hiervan naar voren. De opkomst van voedselbossen kan een impuls geven aan de biodiversiteit in het agrarisch cultuurlandschap. Een ruimere erfbeplanting rond agrarische bedrijfsgebouwen zou een mooi begin zijn. In een opzet zoals bij een voedselbos geeft dat ook nog gezond voedsel.
Behoud
Oude bomen zijn beter voor biodiversiteit en klimaat, knotbomen en bomen in rijen en andere landschapselementen leveren een nog een meerwaarde als leefgebied voor tal van diersoorten. Toch komt iedere boom ooit aan z’n eind. Ook een dode boom levert voedsel voor paddenstoelen en tal van diersoorten. Bestaande bomen moeten we koesteren en bij rijen bomen en andere houtopstanden moet het beheer gericht zijn op behoud van de rij of de houtopstand. Dat betekent een langjarige gefaseerde verjonging.
Hoekschewaards Landschap, HW zoemt en Water Natuurlijk benaderen de provincie, gemeente en het waterschap met indringende vraag om in hun beleid rekening te houden met de uitkomsten van de discussie in het symposium en ook te gaan voor meer bomen. Er komt ook een bomenhub om per direct te gaan werken aan meer bomen.